FA'AMANUI-SI'IGA
Fa'aliga Fa'aupufai
& Leo Faalelagona
O le tusitusiga e iai le fa'aituau i le ogatotonu-sa'o, ona o lo'o lagolagoina tele le faiga fa'avae a le malo e fa'atapula'aina a'oa'oga a le iunivesete ma faitioina manatu fa'afeagai.
Fa'atupuina e fa'aaoga ai le atamai fa'apitoa.
O le leo fa'alagona e fai si le lelei, e atagia ai atugaluga e uiga i le tulaga lelei o nisi vasega iunivesete ma le ono a'afiaga leaga i tamaiti aoga.
Fa'atupuina e fa'aaoga ai le atamai fa'apitoa.
Faʻafouina:
faitau
| E Richard Ahern - O tikeri "Rip-off" o loʻo feagai ma le faʻamamaina e le malo o Peretania. Ua fuafua le Palemia o Rishi Sunak e tipiina kosi e taufaavalea ai tamaiti aoga ma e le taitai i se mea i le lalolagi faapolofesa.
O le mea lenei o loʻo matou vaʻavaʻai i ai:
I lalo o tulafono fou, o iunivesite o le a feagai nei ma faʻatapulaʻaina o le aofaʻi o tamaiti aʻoga e mafai ona latou lesitala i aʻoaʻoga le lelei. O lenei polokalame ua faamoemoe e taofia ai le tulai mai o faailoga e le taitai atu ai i galuega faauu.
O loʻo vaʻavaʻai le malo i le Ofisa mo Tamaiti Aʻoga (OfS) e faʻamalosia nei faiga - faʻatapulaʻaina le aofaʻi o tamaiti aʻoga e mafai e iunivesite ona faʻafaigaluegaina i vasega e le maua ai "iʻuga lelei."
O a'oa'oga e maualuga le to'esea po'o se vaega maualalo o tamaiti a'oga e su'e galuega fa'apolofesa pe a mae'a fa'au'uga o le a aofia. E sau lea i luga o le mulivae o faʻamaumauga a le OfS e faʻaalia ai e toeitiiti atoa le tolu i le sefulu faʻauʻu e le maua ni galuega faʻapitoa poʻo nisi suʻesuʻega i totonu ole 15 masina talu ona faʻauʻu.
O nei tulafono fou o le a manaʻomia ai le pule faʻatonutonu e faʻatapulaʻa numera o tamaiti aʻoga mo nei kosi le lelei. Ole la'ititi la'ititi o fa'atinoga mo vasega o lo'o ta'u mai ai e le itiiti ifo i le 60% o tamaiti a'oga o lo'o alu i galuega fa'apolofesa po'o nisi su'esu'ega i totonu ole 15 masina talu ona fa'au'u. E le gata i lea, ina ia aloese mai tapulaʻa, o le vasega e tatau ona i ai se fua faatatau maeʻa a itiiti ifo i le 75%.
O le a le mea e fai mai ai numera:
Faʻamaumauga mai le Institute for Fiscal Studies (IFS) lomia faʻasalalau i le 2020 na faʻaalia ai le tele o tikeri na maua. le lelei le toe foi mai o le olaga atoa pe a fa'amautu mo nonogatupe ma lafoga.
O tamaiti a'oga na fa'au'u i galuega fa'atino ma le tausiga fa'aagafesootai na maua tupe maua i le olaga atoa e tusa ma le £-100k ma le £-50k. O tamaiti a'oga faafoma'i ma mea tau tamaoaiga na latou seleseleina fa'amanuiaga sili e tusa ma le £500k.
O le tulaga lautele na fautua mai ai o tikeri i le faasaienisi, tekinolosi, inisinia, ma le matematika (STEM) na vaaia le lelei o le olaga atoa. I se fa'afeagai, o fa'ailoga fa'avae fa'ata'ita'i sa masani lava ose tupe fa'aalu mo tamaiti aoga.
Le Leipa ma le Liberal Democrats na faitioina le gaioiga:
O lo’o finau le Leipa e fa’apea o lea fuafuaga o le a tula’i mai ai ni fa’alavelave fou i avanoa, aemaise lava i vaega e tau leai ni galuega fa’au’u. O le failautusi o aʻoaʻoga ata a le Leipa, Bridget Phillipson, na faʻaalia le faʻasalalauga "o se osofaʻiga i faʻamoemoega o tupulaga talavou."
O le failauga a le Liberal Democrat Education, Munira Wilson, na tuuaia le Palemia i le leai o ni manatu, ma faʻailogaina le faiga faʻavae o se "tapuni i le manaʻoga."
Iunivesite UK, o se vaega fautua, faʻamaonia lena mea iunivesite o lo'o tumau pea a'oa'oga ose tupe fa'afaigaluega taua mo le tele o tamaiti a'oga. Latou te lapatai mai o gaioiga e tatau ona "faʻatatau ma tutusa, ae le o se samala e taʻe ai se nati."
Ae ui i lea, e ui lava i le tali atu, o loʻo tumau le malo i lana taumafaiga. Ua faamautinoa mai e le Failautusi o Aoga, Gillian Keegan, “O nei faiga fou o le a taofia ai le maualuga aʻoga 'au'aunaga o lo'o fa'aauau pea ona ofoina atu a'oa'oga le lelei ma tu'u mai se fa'ailo manino o le a matou le fa'atagaina tamaiti a'oga e fa'atau atu se folafolaga pepelo."
E faapena foi, na faaalia e le Palemia Sunak le popolega i tupulaga talavou ua “faatauina atu se miti pepelo” ma iu ai i le le lelei o vasega o loo faatupe e tagata totogi lafoga.
“O le mafuaaga lena ua matou faia ai se gaioiga e taofia ai le aveesea o aʻoaʻoga a le iunivesite, ae faʻamalosia aʻoaʻoga tomai ma tuʻuina atu o aperenitisi,” o le tala lea a Sunak i se fetaomi faamatuu.
E iai isi mea…
Ua faalauiloa e le malo fuafuaga e tipi le maualuga o pili e mafai e iunivesite ona totogi mo vasega faavae-tausaga mai le £9,250 i le £5,760. E fa'atatau lea i kosi ua fa'atulaga e fesoasoani e saunia tamaiti a'oga mo fa'ailoga fa'apitoa e mana'omia e ulufale ai, e pei o vaila'au ma fa'asaienisi o manu.
O lenei gaioiga ua maua ai foi ni faitioga. Ua taʻua e le University Alliance le faʻaitiitiga o totogifuapauina "faʻalavelave faʻafuaseʻi," ma fai mai "e le mafai ai ona faʻatau tupe." Na laga e le Pule Sili Vanessa Wilson atugaluga i tamaiti aoga le tagolima ma le "tupulaga Covid" o le a leiloa pe a leiloa lenei aiaiga.
O le a taʻu mai e le taimi le aʻafiaga o nei faiga i le lumanaʻi o aʻoaʻoga maualuluga i Peretania, ae o faʻamaumauga manino o loʻo faʻaalia ai nisi tikeri, ioe, o se faʻalavelave.
Auai i le talanoaga!